Utrecht – De Utrechtse gemeenteraad is zoals verwacht akkoord gegaan met het aardgasvrij maken van huurhuizen in de wijk Overvecht. Dat betekent dat 320 huishoudens vanaf 1 januari 2024 niet langer op gas kunnen koken.

Een meerderheid van de lokale politiek stemde vanavond in met het plan. Daarmee wordt Utrecht de eerste gemeente die bewoners gedwongen van het aardgas afhaalt.

In de wijk liggen gasleidingen die uit veiligheidsredenen zouden moeten worden vervangen omdat ze ‘bros’ zijn. Door de woningen gasloos te maken, hoeven de oude leidingen niet te worden vernieuwd en dat scheelt de gemeente geld.

Bovendien is het plan hard nodig om vaart te maken met de energietransitie, zeggen woningcorporatie Mitros en wethouder Lot van Hooijdonk. Van Hooijdonk: “We hebben in het klimaatakkoord afgesproken dat uiterlijk 2050 heel het land van het gas af is. Dat betekent dat we nu echt moeten beginnen, en dat dus een aantal wijken eerder aan de beurt zijn.”

Volgens de Volkskrant was bij een raadpleging 5 procent van de 320 huishoudens tegen het overstappen op elektrisch koken. 92 procent was voor, 3 procent onthield zich van stemming. Van Hooijdonk “Bewoners zagen dat ze er financieel op vooruitgaan. De mensen in Overvecht koken namelijk alleen op gas, hun huizen verwarmen ze me stadsverwarming. Voor dat koken op gas betalen zij vastrecht, met elektrisch koken valt dat weg en dat scheelt een paar honderd euro per jaar.”

Woningcorporatie Mitrots gaat de nieuwe apparatuur in de keukens van bewoners installeren. Van Hooijdonk: “De mensen krijgen ook pannen uitgereikt, het kost ze dus niets. Ook kunnen ze meedoen aan een kookworkshop om te leren hoe je op, in dit geval inductie, moet koken.”

Utrecht probeert huizen al jaren aardgasvrij te maken. Aanvankelijk was het nog de vraag of er geen juridische belemmeringen waren. Maar een wijziging in de Crisis- en herstelwet maakt het voor de gemeente mogelijk om dwang toe te passen.

In totaal gaat het dus om 320 huurwoningen. De bewoners gebruiken alleen gas om op te koken. Tijdens een raadpleging stemde 92 procent voor overstappen op elektrisch koken, 5 procent was tegen en 3 procent onthield zich van de stemming. Vandaag stemt de gemeenteraad over het voorstel.

De oorspronkelijke reden om de bewoners gedwongen van het gas af te halen, is een broze gasleiding. De gemeente ziet het vervangen van de gasleiding als verspilling, omdat de gasleidingen maar tot 2030 zouden blijven functioneren. Eén van de doelen van het Klimaatakkoord is om in 2030 1,5 miljoen huizen van het gas te hebben afgesloten.

Het kabinet bereidt daarom een wet voor waarin alle gemeenten dwang als instrument krijgen. Ze kunnen dan wijken of buurten afsluiten van het aardgas, óók als inwoners dat niet willen. Het wetsvoorstel zou per 1 januari 2024 van kracht worden.

Niet onverwacht

Dat de Utrechtse wijk van het gas afgaat, komt niet geheel onverwacht. Overvecht-Noord is sinds 2017 één van de proeftuinen in het project ‘Programma Aardgasvrije Wijken’. In totaal zijn er in Nederland 46 proeftuinen die deelnemen aan dit project.