Sigrid Kaag D66 wil een Merkel zijn

D66-leider Sigrid Kaag wil haar partij de grootste maken. Wat ze precies anders wil doen dan premier Mark Rutte is niet helemaal duidelijk, maar ze gelooft in elk geval niet in ‘mooie praatjes’.

“Mark Rutte is een heel prettige collega,” zegt Sigrid Kaag zaterdag, kort nadat ze in Hotel Papendal in ­Arnhem op het schild is gehesen als nieuwe lijsttrekker van D66. “Maar ik zeg tegelijkertijd dat het tijd is voor nieuw leiderschap. Voor een andere periode. Met visie voor de toekomst.”

Veel kritischer wordt haar toon niet over Rutte, die ze hoopt op te volgen als premier. Hoewel D66 in de peilingen minder zetels heeft dan nu in de Tweede Kamer, denkt Kaag dat ze haar partij de grootste kan maken. En dat wil ze doen zónder ‘mooie praatjes en snelle oneliners’. “Ik heb geen intentie om mee te doen aan de haantjespolitiek, en ik denk dat de meeste Nederlanders daar ook niet op zitten te wachten.”

Magisch schild

Daarmee presenteert de minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking zich als een Haagse buitenstaander. In zekere zin is ze in de landelijke politiek ook een grote onbekende. Niet eerder was Kaag kandidaat voor de Tweede Kamer, niet eerder voerde ze campagne en niet eerder deed ze mee aan een televisiedebat.

“Er heeft me de afgelopen jaren iets getroffen op het Binnenhof,” zegt de oud-diplomaat zaterdag in haar eerste speech als D66-leider. “Te vaak wordt gegrepen naar een magisch beschermend schild dat alle moeilijke keuzes afweert. Dat magische schild noemen ze draagvlak.”

Kaag zet zich af tegen wat zij zelf ‘peilingenpolitiek’ noemt. “Als de peilingen laten zien dat sommige mensen zich zorgen maken over de ­kosten van klimaatbeleid, wakker je onrust aan over de wetenschap. Als de peilingen laten zien dat sommige mensen geen prioriteit zien in het uitbannen van institutioneel racisme, zeg je dat Zwarte Piet alleen maar een traditie is.”

Volgens Kaag dreigt de Tweede ­Kamer ‘het theater van respectloze retoriek’ te worden. “Dan moeten we niet verrast opkijken dat het vertrouwen in de politiek afbrokkelt.” Ze sluit samenwerking met de PVV en Forum voor Democratie uit. Dat premier Rutte ooit ‘pleur op’ zei tegen Turks-Nederlandse jongeren die tijdens een demonstratie een cameraploeg lastigvielen, noemt Kaag ‘onwenselijke communicatie’.

Europees leger

In haar eerste speech als lijsttrekker pleit Kaag voor meer internationale samenwerking, onder andere om de coronacrisis op te lossen.

Ook pleit ze voor een Europees leger. “Betekent dat een opoffering van nationale soevereiniteit? Ja, daar moeten we eerlijk over zijn,” zegt ze. “Wij zijn Nederlanders en dus zijn wij ook Europeaan. Bij onze nationale driekleur horen de gele sterren net zo goed als de oranje wimpel.”

Kaag hoopt dat de verkiezings­campagne een ‘respectvolle strijd’ wordt. “De inhoud doet ertoe, als je wilt regeren. Je moet visie hebben om verder te komen,” zegt ze. Haar politieke voorbeeld is de Duitse bondskanselier Angela Merkel. “Een echte leider.”