Moskeeën in Zweden werken moedwillig mee aan het voor korte tijd uithuwelijken van vrouwen voor seks. Dat blijkt uit een opzienbarende aflevering van een Zweeds onderzoeksprogramma. De politie in Zweden noemt het prostitutie en mensenhandel. En het gebeurt zeker niet alleen in Zweden. Ook een moskee in Den Haag komt voor in de documentaire.
Moskeeën Zweden Er komt een tip binnen dat sjiitische moslimleiders in Zweden bruiloften houden van vrouwen die voor geld worden gekocht. In het Arabisch worden ze ‘plezierhuwelijken’ genoemd – een huwelijk voor bepaalde tijd tegen betaling, dat een maand, een week of zelfs maar een uur kan duren.
Een manier om seks toelaatbaar te maken, want seks buiten het huwelijk is verboden in de sjiitische islam. Met behulp van valse identiteiten en een verborgen camera gaan we op zoek naar antwoorden op de vraag. Is er echt een soort sekshandel waarbij religieuze leiders in het hele land een rol spelen bij de uitbuiting van kwetsbare vrouwen?
Plezierhuwelijken worden ze genoemd. Wanneer een man en een vrouw voor zeer korte tijd in het huwelijk treden, alleen maar voor de seks en het geld. Bij ‘zeer korte tijd’ moet je denken aan een paar maanden, enkele weken of soms zelfs een uur. En als de tijd om is, wordt het huwelijk weer ontbonden.
Geldnood of dwang
Dat klinkt op zich niet als iets illegaals. Alleen is er in veel gevallen sprake van eenrichtingsverkeer. Veel vrouwen zitten helemaal niet op een plezierhuwelijk te wachten, maar worden gedwongen. Vaak gaat het om vrouwen die in geldnood zitten en geen andere uitweg zien dan met het huwelijk, en dus de seks, in te stemmen.
Dat dit op grote schaal voorkomt in Moskeeën, ontdekt onderzoeksprogramma Uppdrag Granskning, dat wordt uitgezonden door de Zweedse publieke omroep SVT. Daar meldden zich verschillende vrouwen die hun verhaal over dit onderwerp willen doen. Een van hen had financiële problemen en een plek nodig om te leven. Toen ze de hulp van de imam van de plaatselijke moskee inriep, kreeg ze de aanbieding om met een vreemde man te trouwen.
Moskeeën Prostitutie
Dat huwelijk zou twee maanden duren. In ruil voor onderdak en seks kreeg de vrouw 25.000 Zweedse kronen aangeboden, omgerekend bijna 2400 euro. In het programma zei de vrouw zich ervan bewust te zijn dat ze gedurende die twee maanden eigenlijk een prostituee was. Dat wilde ze niet, maar ze zei geen andere keuze te hebben. Na zo’n zestig dagen werd de vrouw uit huis gegooid.
Waar komen plezierhuwelijken vandaan?
Die vraag stellen we aan Midden-Oostencorrespondent Olaf Koens. “Het is een fenomeen dat ik ken uit de sjiitische regio’s in het Midden-Oosten. Denk dan aan Iran en Irak. Op sommige plekken kon je met drie sms’jes een tijdelijk huwelijk afsluiten. En vervolgens kon je ze ook per sms weer ontbinden.”
“De huwelijken komen uit de tijd dat mannen heel lang weg waren van huis”, zegt Koens. “Bijvoorbeeld vanwege oorlogen. Je zat dan ergens anders voor lange tijd en kon dan met een weduwe in die stad een relatie hebben.” Want bedenk: binnen de islam moet je getrouwd zijn om seks met iemand te hebben.
Koens: “Wat je eigenlijk veel ziet, is dat religieuze regels zover mogelijk worden uitgebogen, zodat je toch kunt doen wat je wilt. Daar is men heel goed in. In essentie zijn de huwelijken geen prostitutie. Maar je ziet dat het misbruikt wordt om prostitutie te faciliteren.”
Imams Moskeeën werken mee
Het was voor Uppdrag Granksning reden genoeg om verder onderzoek te doen. Een man en een vrouw die voor het programma werken en Arabisch spreken, belden meerdere sjiitische moskeeën op (de vraag ‘waarom sjiitisch’ wordt beantwoord in het grijze kader hierboven). De man deed zich voor als iemand die op zoek was naar een plezierhuwelijk, de vrouw als iemand met geldzorgen die niet wist wat te doen.
Veruit de meeste imams werkten aan de plezierhuwelijken mee. Ze zeiden een geschikte partner te vinden voor de man, of droegen het huwelijk als oplossing voor aan de vrouw. Soms vroegen ze om foto’s van de vrouw, ‘zodat ze een partner kunnen vinden die bij ze matcht’.
In de documentaire komen ook twee Zweedse prostituees aan het woord die zeggen geregeld te worden ingehuurd via geestelijken voor een huwelijk van een uurtje. “Uiteindelijk is iedereen tevreden”, aldus een van de vrouwen, die vertelt dat de betrokken sjeik vaak een deel van het geld krijgt voor bemiddeling.
Ik ben geenszins racistisch of afwijzend op religieuze overtuigingen, zolang er niemand schade berokkent. Met respect voor de islam bekritiseer ik Allah niet , maar ik geef de schuld aan de manier waarop religieuze leiders zijn naam uitbuiten om mensenhandel en seksueel misbruik te plegen. Slachtoffers zijn vrouwen in precaire situaties; berooide vrouwen in sociaal kwetsbare situaties. Iedereen heeft keuzevrijheid, en dat geldt ook voor de vrouwen die om hulp vragen en zich tot religieuze leiders – imams – in moslimgemeenschappen richten, in afwachting van authentieke hulp. We mogen niet vergeten dat imams die deze vrouwen doorverwijzen voor kortetermijnhuwelijken – plezierhuwelijken – uiteindelijk verantwoordelijk zijn en handelen op basis van hun eigen keuze en geweten. Het is ook hun verantwoordelijkheid om de wet onder ogen te zien.
Klik hier voor de video
De sjiitische moslimgemeenschap staat plezierhuwelijken toe, dus halal , aangezien de sharia, hun religieuze wetgevende macht, de context tolereert. Ik zou het woord ‘tolereren’ gebruiken omdat het controversieel is voor velen binnen de religieuze gemeenschap, en beoefenaars die misbruik maken, blijven meestal geheim omdat ze moreel twijfelachtig zijn. Het omzeilt het verbod op seks buiten de beperkingen van een wettig huwelijk. Voor getrouwde mannen met gezinnen is het het accepteren van ontrouw in de naam van Allah.
Een plezierig huwelijk kan een uur, twee weken of twintig jaar duren. Tijd heeft geen betekenis. Waar het om gaat is de houdbaarheidsdatum. De vakbond zal een vervaldatum hebben wanneer het niet langer mogelijk is om seks te hebben, omdat het ontbonden is volgens afspraak. Een typisch initiatieproces is het onderhandelen over een vaste prijs voor een vooraf bepaalde tijd. Laten we zeggen een uur. Voordat de man het huwelijk ‘begint’, moet hij een uur lang een ‘bruidscadeau’ betalen, en de imam krijgt alles wat hij vraagt in een verwijzingsvergoeding. Daarna ontvangt het paar de zegeningen en zijn ze vrij om te doen wat ze willen. De meeste van dergelijke overeenkomsten blijven mondeling. Het bewijst ook de onhandigheid hiervan.
Alles is goed, en iedereen is gelukkig, ook de imam, ondanks het feit dat hij weet dat het uiteindelijk niet goed is. De onderzoeksjournalisten ontdekten dat verschillende vrouwen die ze interviewden, dat hadden gedaan en er zelf waren toen ze zich in kritieke situaties bevonden en hulp nodig hadden. De voorgestelde hulp was prostitutie. Ze verkochten zichzelf om verzekerd te zijn en een dak te hebben, maar het was tegen een prijs – de prijs om misbruikt te worden en in de steek gelaten te worden – de prijs van het niets. In sommige gevallen spraken de journalisten met ‘huwelijksprofessionals’, vrouwen die dit deden voor de kost en zich niet bekommerden om de voorwaarden van een kortdurend huwelijk, aangezien ze elke keer betaald worden.
Waar gebeurt het? Volgens nieuwsbronnen, zoals BBC , komt het wereldwijd voor, maar Zweedse en Britse media hebben de kwestie expliciet aan de orde gesteld en undercover verder onderzocht. Het gebeurt in moskeeën in Zweden, Duitsland, Irak, Engeland en vele andere landen.
De imam van het Shiamuslim-hoofdkwartier in Stockholm legde plezierhuwelijken uit als een geaccepteerde manier van daten en een mogelijkheid voor jonge stellen om elkaar te verkennen voordat ze de ultieme stap zetten naar een levenslang huwelijk. Het kan al dan niet worden aanvaard vanuit een persoonlijk gezichtspunt, maar niemand kan hen kwalijk nemen dat ze enige zonde hebben begaan. Toen de onderzoeksjournalisten hem confronteerden en hun ontdekkingen onthulden uit interviews met verschillende vrouwen, veranderde hij plotseling zijn houding en beloofde hij de subgemeenschappen die plezierhuwelijken beoefenen uit te sluiten en elk geval juridisch te onderzoeken.
Profiteren van mensen in precaire situaties, in dit geval de vrouwen die om financiële hulp vragen van hun religieuze gemeenschappen. gaat tegen de islam of een andere religie. Het lijkt moreel verkeerd en hypocriet, aangezien alle aspecten van individuele vrouwelijke vrijheid en seksualiteit strikt verboden lijken voor moslimbeoefenaars. Het gebruik van de naam Allah voor dit doel lijkt een zonde op zich, vooral wanneer de religie prostitutie en ontrouw afschermt met eenvoudige zegeningen. Ik zou dit prostitutie willen noemen, of waarom niet halal prostitutie, vooral omdat verwijsdiensten bij de religieuze gemeenschappen hun hulp in rekening brengen. In de meeste landen zou dit het risico van aanschafkosten met zich meebrengen, en dus strafrechtelijk.
Deze openbaring vertelde ons hoe uitgebuit en verinnerlijkt de vrouw is in vele delen van de wereld, zelfs in religieuze gemeenschappen. Het wordt tijd dat de vrouwen opkomen voor hun rechten en proberen zich te bevrijden van de patriarchale dictatuur. En ze hebben ondersteuning nodig.