Koopkrachtcrisis: dit is het miljardenpakket van kabinet Rutte IV

Koopkrachtcrisis: dit is het miljardenpakket van kabinet Rutte IV. Het kabinet komt met een volgens Haagse bronnen ‘ongekend groot miljardenpakket’ om de klap van de koopkrachtval te dempen. Daarvoor wordt in 2023 ‘meer dan’ 14 miljard euro uitgetrokken, ruim het dubbele van wat dit jaar al besteed werd.

Prinsjesdag 2022: het miljardenpakket van Kabinet Rutte-IV

• Minimumloon wordt verhoogd met 10 procent
• Verlaging van de belasting op arbeid, het tarief in de eerste schijf, voor inkomens tot zo’n 70.000 euro
• Lastenverzwaring voor vermogenden en bedrijven – ook voor energiebedrijven
• Energieprijzen worden ‘gedrukt’
• Zorgtoeslag, huurtoeslag, kindgebonden budget en AOW gaat omhoog

Inflatiebeperking 2023

Het geld wordt ingezet om de pijn van de hoge inflatie en energieprijzen te drukken, zeggen ingewijden in Den Haag tegen het AD. Daarnaast verhoogt het kabinet het minimumloon volgend jaar met 10 procent, een forse stijging.

Er zijn wisselende geluiden of er nog iets mogelijk is voor 2022. Zo zouden er geen grote ingrepen meer mogelijk zijn, omdat uitvoeringsinstanties zoals de Belastingdienst dat ‘niet aankunnen’, zo is gebleken. Toch zou er wel íets mogelijk zijn, te denken valt aan de laagste inkomens die eerder via gemeentes zijn ondersteund met 1300 euro.

Energieprijzen ‘drukken’

Het kabinet was de afgelopen weken koortsachtig op zoek naar manieren om grote groepen burgers te helpen de klap van de hoge inflatie en de gestegen energieprijzen te verzachten. Eerder dit jaar trok het kabinet bijna 7 miljard uit. Toen werd de energiebelasting verlaagd, net als de accijnzen op brandstof en de btw op energie. Die lijn trekt het kabinet door: ook in 2023 moet zo de energieprijzen worden gedrukt. Dit zou bovendien zo ‘gericht mogelijk’ gebeuren, zodat het geld bij mensen komt die het echt nodig hebben. Bijvoorbeeld via de toeslagen.

Zorg- en huurtoeslag omhoog

Volgens ingewijden gaan de zorgtoeslag en de huurtoeslag omhoog, net als het kindgebonden budget en de AOW-uitkeringen.

Verlagen belasting op arbeid

In het pakket zitten ook ‘structurele veranderingen in het belastingstelsel’, ingrepen die ook in de jaren na 2023 zullen blijven gelden. Dat ziet onder meer op het verlagen van de belasting op arbeid, het tarief in de eerste schijf, voor inkomens tot zo’n 70.000 euro, gaat omlaag.

Daarentegen gaan de lasten voor vermogenden en bedrijven wel omhoog, zeggen ingewijden. Ook gaat de belasting die onder meer energiebedrijven betalen, de mijnbouwheffing, omhoog. De energiefirma’s maken immers grote winsten door de huidige hoge prijzen.

De maatregelen die het kabinet voor 2023 in petto heeft, zijn ‘conventionele maatregelen voor een unieke crisis’, vindt econoom Cor Molenaar. Hij pleit voor een complete herziening van de energiemarkt. In dit artikel zegt hij onder meer: ,,We kunnen wel stellen dat het idee van marktwerking in de energiesector heeft gefaald.

We moeten energie in mijn optiek zien als een nutsvoorziening, waarbij de overheid een grote rol speelt en de prijs bepaald. Dat is ook goed voor het bedrijfsleven, met name het mkb, want dat zucht onder die stijgende energiekosten.” Volgens de econoom gaat dat ten koste van de winstgevendheid en, gezien het gegeven dat Nederland vooral een exportland is, vooral de internationale concurrentiepositie.

CNV: ‘Eerst zien, dan geloven’

,,Mijn eerste reactie is: eerst zien, dan geloven”, zegt CNV-voorzitter Piet Fortuin over de uitgelekte plannen. ,,Het koopkrachtverlies is zo groot. Niet alleen energie is duurder, maar ook de gewone boodschappen. Het treft allang niet meer alleen de lage inkomensgroepen. Er zal dan echt substantieel meer geld bij moeten om dat te verzachten”.

De CNV-voorzitter oppert een snellere verhoging van het minimumloon. Ook zou er een forse compensatie voor de stijgende gas- en elektriciteitsrekeningen moeten komen. Daarnaast ziet Fortuin heil in het sterk verhogen van het maximumbedrag aan reiskosten die werkgevers belastingvrij kunnen vergoeden voor hun personeel. ,,Ik hoop dat ze niet alleen kijken naar alleen een stapje, maar een reuzenstap zetten. Mensen zitten echt in de problemen nu en voor de komende winter.”

FNV, de grootste vakbond van Nederland, wil niet reageren zolang er nog niets concreets duidelijk is over de begroting van volgend jaar. De vakbond herhaalt wel de oproep om, vooral met het oog op de hoge inflatie, het minimumloon in één keer te verhogen tot 14 euro.