Dit kabinet is lekker bezig

Het coalitieakkoord mag dan een drol zijn geweest (mijn eigen woorden na de presentatie ervan), het kabinet dat nu een dik halfjaar regeert is best lekker bezig. De gedachte vormde zich bij het lezen van de Kamerbrief van de minister van Sociale Zaken, Karien van Gennip, over de hervorming van de arbeidsmarkt. Daarover later meer. Er komen steeds meer voorbeelden voorbij van goed beleid en van ministers die groeien in hun rol. Laten we eens een paar zaken benoemen die goed gaan.

Kabinet – Minister Sigrid Kaag van Financiën, bij aantreden een onbeschreven blad waar het de openbare financiën betreft, groeit in haar rol: zij is degene die op de schatkist past. Het coalitieakkoord (waar ze natuurlijk als D66-leider aan meeschreef) is, waar het om de centen gaat, bepaald onverantwoord, zowel voor deze kabinetsperiode als voor de langere termijn. En de Kamers bleven (en blijven) maar zeuren om nóg meer overheidsbestedingen. Maar ergens dit voorjaar trok ze een streep in het zand. Meer uitgeven? Prima, maar dan elders bezuinigen, schreef ze in de (overigens nog spilzieke) Voorjaarsnota. ‘Voor nieuw beleid met gevolgen voor de begroting zal dus in beginsel dekking geleverd moeten worden.’ Kaag pakt haar rol. Lekker bezig.

Minister Christianne van der Wal van Natuur en Stikstof doet wat decennia eerder had moeten gebeuren: de stikstofcrisis aanpakken. Als we over tien jaar het verhaal gaan schrijven hoe de natuur zich heeft hersteld, en hoe we van een failliet systeem van industriële landbouw zijn overgestapt op een landbouw die economische gezond is en volop bijdraagt aan natuurwaarden, wijzen we het voorjaar van 2022 aan als het keerpunt. Toen gooide minister Van der Wal de knuppel in het (overvolle) hoenderhok. De boerenacties van nu zullen worden herinnerd als de luidruchtige doodsreutel van een stervende productiewijze. Lekker bezig.

Het verhaal van Schiphol en minister Mark Harbers van Infrastructuur en Waterstaat lijkt sterk op dat van Van der Wal. Het gaat om een historisch omslagpunt. Decennialang mocht Schiphol van kabinetten ongebreideld groeien met alle negatieve externe effecten van dien. Totdat voorjaar 2022 Harbers Schiphol dwong te krimpen. Nu deze kogel eenmaal door de kerk is, is nieuwe groei in de toekomst ondenkbaar geworden; verdere krimp is juist waarschijnlijk (en nodig). Andermaal: lekker bezig.

Ook in de belastingheffing staan we op een omslagpunt. ‘Jarenlang’, zei staatssecretaris Van Rij van Fiscale Zaken in april, ‘is vermogen op een verkeerde manier belast’. Hij werkt nu aan de vormgeving van een vermogensaanwasbelasting, die het rendement op vermogen als inkomen aanmerkt en daar belasting over gaat heffen. Dat is niet alleen rechtvaardiger, maar maakt het ook mogelijk belastingen op werk te verlagen. Lekker bezig.

Tenslotte minister Karien van Gennip van Sociale Zaken. Ook zij grijpt in bij een crisis die al veel te lang ettert: die op de arbeidsmarkt. Flex wordt minder flex; vast minder vast. Net als haar collega’s is ze bezig met ‘groot onderhoud’ en ‘hervorming’, dit alles keurig in lijn met het advies van de commissie-Borstlap. Ook zij: lekker bezig.

Nee, niet alles wat het kabinet doet, is wel gedaan. Breek me de bek niet open. Maar wie kranten leest, krijgt soms de indruk dat alles kommer en kwel is en dat het kabinet niets voor elkaar bokst. Mocht u die indruk hebben: dat beeld is te eenzijdig. Er gaan ook dingen goed.