BBB-voorvrouw Caroline van der Plas

Caroline van der Plas Tussen de asbestwolken en de brandende balen hooi stak het de kop weer op: de peiling, een uitdijend onkruid dat als een plaag door het medialandschap woekert en goed gedijt in hete zomers. Deze week: ‘Luisteren de beleidsmakers voldoende naar de protestgeluiden in de samenleving?’ Nee, zegt 85 procent van de Nederlanders volgens Hart van Nederland (SBS), dat het had laten peilen. 55 procent van de Nederlanders ‘houdt de eigen uitgaven beter in de gaten’, vanwege de inflatie. Dat had de NOS laten onderzoeken.

Wat het zegt en wat je ermee moet, is volstrekt onduidelijk, maar een peiling is altijd nieuws. ‘De Nederlander’ vindt elke dag iets anders. Vaak valt erop af te dingen, omdat de vragen sturend waren of de ondervraagden niet representatief.

Het bontst maakt Stand.nl het op Radio 1. Dagelijks mogen verveelde filerijders reageren op een stelling, luisteraars kunnen stemmen. 93 procent was het eens met de stelling (hoezo sturend?) ‘Een verhoging van de pensioenen is volkomen terecht’; 90 procent klikte op ‘Eens’ bij ‘Het CDA heeft een duidelijke koers nodig wil de partij overleven’. Disclaimer op de site: ‘De uitslag is niet representatief. Deze kan niet worden veralgemeniseerd naar de rest van de Nederlandse bevolking.’ Mediataal voor: ‘Wij weten zelf ook wel dat dit onzin is. Veel plezier d’r mee. Groetjes!’

‘Tussentijdse peilingen zijn beroerde graadmeter voor de uiteindelijke verkiezingsuitslag’, berichtte deze krant onlangs. Zolang verkiezingen ver weg zijn, zijn kiezers losser in hun opvattingen, hadden drie politicologen vastgesteld. Mooi, zou je denken: daar zijn we vanaf.

Peilingen bevestigen meestal dat die olifant in de verte een olifant is. Geen nieuws, maar in de medialogica is elke bevestiging een feit. Zo breng je een sneeuwbal ook hartje zomer aan het rollen.

‘BBB schiet verder omhoog’, duwde de NOS de sneeuwbal woensdag van de smeltende gletsjer. Van 9 tot 13 fictieve zetels een maand geleden, naar 14 tot 19 fictieve zetels nu. Het bericht was die avond aanleiding voor OP1, afdeling ‘vrolijk rechts WNL’, om deze fictie waar te maken (waarbij peiler Gijs Rademaker de beperkte houdbaarheid van zijn zelfgebakken ‘nieuws’ onderstreepte). Een zoveelste fase in de obsessie van media voor BBB-voorvrouw Caroline van der Plas, die zij sinds haar aantreden op het Binnenhof zelf op de hooiwagen hebben gezet en eindeloos rondreden over het Mediapark. Zelf is ze boerin genoeg om te weten hoe een koe een haas vangt: in de oase van Hilversum, waar haar geen strobreed in de weg ligt.

Nog geen etmaal later deelde ‘Lientje1967’ op Twitter dat ze bedreigd wordt. Dat is bedroevend. Heeft de mediafictie haar te groot gemaakt? Je kunt je afvragen hoe slim het is bedreigingen aan de grote klok te hangen en hoe serieus die zijn (wie niet bedreigd wordt, telt tegenwoordig niet meer mee). Op sociale media wordt zelfs vrijuit betwijfeld of Van der Plas wel echt bedreigd is. Dat weten we niet (wel of niet: in beide gevallen is het even treurig).

Het enige dat vaststaat, is dat de nieuwe positie als underdog haar steun zal vergroten, voor zolang dat duurt. Tijd voor een nieuwe peiling: 100 procent van mij blijkt het eens met de stelling dat de laatste peiling over haar fictieve Kamerzetels nog geen dag oud was, en toen al rijp voor de mestvaalt.